స్మార్ట్ఫోన్ల వినియోగం విపరీతంగా పెరగడంతో, డిజిటల్ చెల్లింపులు (Digital Transactions) రోజువారీ జీవితంలో కీలకమయ్యాయి. అయితే, బ్యాంక్ మరియు నగదు లావాదేవీలకు సంబంధించి ఆదాయపు పన్ను శాఖ (Income Tax Department) విధించిన పరిమితులు (Limits) చాలా మందికి తెలియక సమస్యలు ఎదుర్కొంటున్నారు. ఈ నిబంధనలను నిర్లక్ష్యం చేస్తే, ఆదాయపు పన్ను శాఖ నుంచి నోటీసులు రావడంతో పాటు, జరిమానాలు (Penalties) విధించే అవకాశం ఉందని ఆర్థిక నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
💰 ముఖ్యమైన నగదు మరియు డిపాజిట్ పరిమితులు:
ఆదాయపు పన్ను చట్టాల ప్రకారం, బ్యాంకులు, ఆర్థిక సంస్థలు నిర్దిష్ట పరిమితికి మించిన లావాదేవీల వివరాలను తప్పనిసరిగా ఐటీ శాఖకు అందించాలి (యాన్యువల్ ఇన్ఫర్మేషన్ రిపోర్ట్ – AIR లేదా ఫామ్ 61A ద్వారా). వాటిలో ముఖ్యమైనవి:
-
సేవింగ్స్ ఖాతా (Savings Account) డిపాజిట్లు: ఒక ఆర్థిక సంవత్సరంలో పొదుపు ఖాతాలో రూ. 10 లక్షలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మొత్తంలో నగదు డిపాజిట్ చేసినట్లయితే, ఆ సమాచారం ఐటీ శాఖకు చేరుతుంది.
-
కరెంట్ ఖాతా (Current Account) డిపాజిట్లు: వ్యాపార లావాదేవీల కోసం ఉపయోగించే కరెంట్ ఖాతాలో డిపాజిట్ల పరిమితి రూ. 50 లక్షలు. ఈ పరిమితి దాటితే సమాచారం ఐటీ శాఖకు వెళ్తుంది.
-
ఫిక్స్డ్ డిపాజిట్లు (FDలు): ఒక ఆర్థిక సంవత్సరంలో మొత్తం ఫిక్స్డ్ డిపాజిట్ల విలువ రూ. 10 లక్షలు దాటినా ఐటీ శాఖకు నివేదించబడుతుంది.
🛑 నగదు లావాదేవీలపై కఠిన నిబంధనలు:
పన్ను ఎగవేత, మనీలాండరింగ్ వంటి అక్రమ కార్యకలాపాలను అరికట్టడానికి ఐటీ శాఖ నగదు లావాదేవీలపై కఠిన పరిమితులను విధించింది:
-
వ్యక్తి నుండి నగదు స్వీకరణ పరిమితి: ఒకే వ్యక్తి నుంచి రూ. 2 లక్షల కంటే ఎక్కువ నగదును బహుమతిగా, అప్పుగా, లేదా ఇతర లావాదేవీల రూపంలో స్వీకరించకూడదు. ఈ నిబంధనను ఉల్లంఘిస్తే, స్వీకరించిన మొత్తానికి సమానమైన 100% జరిమానా విధించవచ్చు.
-
ఆస్తి క్రయవిక్రయాలు (Immovable Property): స్థిరాస్తి (ఇల్లు, స్థలం) కొనుగోలు లేదా అమ్మకం విలువ రూ. 30 లక్షలు దాటితే, రిజిస్ట్రార్ కార్యాలయాలు ఆ వివరాలను ఐటీ శాఖకు తెలియజేయాలి.
-
క్రెడిట్ కార్డు చెల్లింపులు:
-
ఒక ఆర్థిక సంవత్సరంలో క్రెడిట్ కార్డు బిల్లుల మొత్తం చెల్లింపులు రూ. 10 లక్షలు దాటితే ఐటీ శాఖకు సమాచారం వెళ్తుంది.
-
కొన్ని సందర్భాల్లో, ఒకేసారి రూ. 1 లక్ష కంటే ఎక్కువ నగదు రూపంలో క్రెడిట్ కార్డు బిల్లు చెల్లింపులు చేసినా నివేదించాలి.
-
🚨 నిబంధనలు ఉల్లంఘిస్తే చర్యలు:
నిర్దేశించిన పరిమితులకు మించి లావాదేవీలు జరిపినప్పుడు, ముఖ్యంగా నగదు డిపాజిట్లు లేదా స్వీకరణ అధికంగా ఉన్నప్పుడు, ఐటీ శాఖ నుండి ఈ కింది చర్యలు ఎదురయ్యే అవకాశం ఉంది:
-
నోటీసులు జారీ: అధిక విలువ కలిగిన లావాదేవీలపై పన్ను చెల్లింపుదారుడికి నోటీసు వస్తుంది. డిపాజిట్ చేసిన లేదా స్వీకరించిన సొమ్ముకు ఆదాయ వనరు (Source of Income) ఏమిటో నిరూపించమని ఐటీ శాఖ కోరుతుంది.
-
ఆదాయ వనరు నిరూపణ (Proof of Source): లావాదేవీ చట్టబద్ధమైనదని నిరూపించడానికి అవసరమైన పత్రాలు, ఆధారాలు (ఉదా: వారసత్వ పత్రాలు, అగ్రిమెంట్లు, సేల్ డీడ్స్) సమర్పించాల్సి ఉంటుంది.
-
పన్ను మరియు జరిమానా: సరైన ఆదాయ వనరును చూపలేకపోతే, ఆ మొత్తాన్ని లెక్కలోకి రాని ఆదాయంగా (Unexplained Income) పరిగణించి, దానిపై భారీగా పన్ను (Tax), అదనంగా జరిమానా (Penalty) విధిస్తారు.
-
పర్యవేక్షణ: మీ పాన్ కార్డుకు అనుసంధానం చేయబడిన ప్రతి పెద్ద లావాదేవీ ఫారం 26ఏఎస్ లేదా యాన్యువల్ ఇన్ఫర్మేషన్ స్టేట్మెంట్ (AIS) లో కనిపిస్తుంది. ఐటీఆర్ (ITR) దాఖలు చేసేటప్పుడు ఈ వివరాలను తప్పనిసరిగా వెల్లడించాలి.
ముగింపు: డిజిటల్ లావాదేవీలు సౌకర్యవంతంగా ఉన్నప్పటికీ, పైన పేర్కొన్న ఆర్థిక పరిమితులను గుర్తుంచుకోవడం మరియు మీ ఆదాయపు పన్ను రిటర్నులలో (ITR) అన్ని అధిక విలువ లావాదేవీలను సరిగ్గా చూపడం చాలా ముఖ్యం.
